To najlepszy przepis na kruche ciasto. Moja babcia robi je od zawsze
Kruche, delikatne, a przy tym odporne na wilgoć – wszystko dzięki jednemu, niedocenianemu składnikowi. Ten przepis pochodzi z zeszytu sprzed pół wieku i wciąż nie wymaga żadnych poprawek.
- Połączenie masła ze smalcem daje wyjątkową kruchość.
- Proporcja: 1 część tłuszczu na 2,5 części mąki.
- Ciasto gotowe do użycia po 45 minutach chłodzenia.
Tłuszcz podstawą kruchego ciasta
Kluczem przepisu jest połączenie dwóch rodzajów tłuszczu. Masło nadaje ciastu smak i kolor, ale zawiera wodę. Smalec – beztłuszczowy i topniejący w wyższej temperaturze – wzmacnia strukturę ciasta i zapobiega nadmiernemu rozwinięciu glutenu. Dzięki temu spód nie nasiąka sokiem z jabłek ani wilgocią z sernika, a po upieczeniu nie pęka przy krojeniu. Choć dziś rzadko stosowany, smalec był podstawą w tradycyjnych recepturach – zapewniał trwałość wypieków przez kilka dni.
Składniki na formę 24 × 36 cm:
- 320 g mąki pszennej (typ uniwersalny),
- 220 g mąki krupczatki,
- 100 g bardzo zimnego masła,
- 100 g bardzo zimnego smalcu,
- 150 g drobnego cukru,
- 15 g cukru wanilinowego,
- 3 żółtka i 1 całe jajko,
- 50 ml lodowatej wody,
- 2 g soli.

Przepis na kruche ciasto
Krok 1. Przesiej obie mąki na blat, dodaj sól i oba rodzaje cukru.
Krok 2. Posiekaj masło i smalec, wrzuć do mąki i siekaj, aż masa przypomina gruby piasek.
Krok 3. W środku zrób zagłębienie, wlej jajka i wodę. Zagnieć szybko – najlepiej na zimnym blacie.
Krok 4. Podziel ciasto w proporcjach 60:40, spłaszcz, zawiń i schłodź przez co najmniej 45 minut.
Krok 5. Większą porcję rozwałkuj na grubość 4 mm, wyłóż formę i nakłuj spód widelcem. Podpiecz 18 minut w 190°C (góra-dół).
Krok 6. Wyłóż nadzienie (jabłka, ser, mak – według uznania). Pozostałą część ciasta rozwałkuj lub zetrzyj i ułóż na wierzchu.
Krok 7. Piecz 35 minut w 175°C, aż ciasto się zrumieni. Studź na kratce, oprósz cukrem pudrem tuż przed podaniem.
Warianty i praktyczne triki:
- Zamiast całości smalcu możesz użyć połowy klarowanego masła – ciasto będzie bardziej maślane.
- Mąkę krupczatkę zastąp orkiszową typ 700 – uzyskasz delikatnie orzechowy posmak.
- Surowe ciasto (bez nadzienia) przechowuj w lodówce do 3 dni lub zamroź na płasko – można piec je bez rozmrażania, wydłużając pierwszy etap podpieku o 5 minut.
- Jeśli po upieczeniu ciasto jest zbyt twarde, włóż je na godzinę do szczelnej puszki z ćwiartką jabłka – para wodna zmiękczy spód, nie niszcząc kruchości.
Wypróbuj przepis na przetwory z dynii. Poznaj właściwości polskiego owocu, który warto włączyć do stałej diety.

Źródło:
terazgotuje.pl