Wyszukaj w serwisie
przepisy porady dieta Show-biznes od kuchni produkty kuchnia smakoszy quizy
Gotowanie.Smakosze.pl > Ziemniaki

Ziemniaki

Ziemniaki – co to jest? Podstawowe informacje

Ziemniaki to jedne z najbardziej popularnych warzyw na świecie. Jest to gatunek rośliny z rodziny psiankowatych, gdzie „psianka ziemniak” stanowi jego oficjalną, botaniczną nazwę. Ziemniaki na masową skalę uprawiano już tysiące lat temu w Ameryce Południowej (głównie w Imperium Inków), skąd do Europy trafiły dopiero w XVI wieku.

Jedyną jadalną część ziemniaka stanowi bulwa, czyli charakteryzujące się dużą zawartością skrobi zgrubienie, tworzące się na końcach podziemnych pędów rośliny. Z uwagi na morfologię ziemniaka nie dziwi więc zupełnie, że znajduje się w nim tak wiele cennych składników odżywczych.

Swoje zastosowanie ziemniaki znajdują przede wszystkim w sztuce kulinarnej całego świata, służąc jako podstawa, składnik lub dodatek do wielu potraw. Ziemniak są jednak także rośliną pastewną i przemysłową – z ziemniaków wytwarzać można przede wszystkim spirytus i mączkę ziemniaczaną. 

Jakie są rodzaje ziemniaków?

Ziemniaki zasadniczo można skategoryzować podług dwóch kategorii. Pierwsza z nich stanowi odpowiedź na pytanie jakie są odmiany ziemniaków w sensie uprawnym. Druga wskazuje na typy kulinarne ziemniaków.

W przypadku odmian uprawnych ziemniaka wyróżnia się ich pięć: bardzo wczesne, wczesne, średnio wczesne, średnio późne i późne. Podstawą dla rozgraniczenia jest termin ich zbioru. Typy kulinarne ziemniaków dzieli się z kolei przez wzgląd na ich praktyczne zastosowanie w kuchni, wynikające z ich gatunku.

Typy kulinarne ziemniaków

Istnieją cztery typy kulinarne ziemniaków – A, B, C i D. Typ A to ziemniaki sałatkowe, wykorzystywane nie tylko do przygotowania sałatek, ale też konserw. Najpowszechniej używane są ziemniaki typu B, określane często jako wszechstronne. Idealnie sprawdzą się jako składnik zup – przyrządza się z nich także frytki czy ciasta ziemniaczane.

Często stosowanym w gastronomii ziemniakiem jest także ziemniak typu C, polecany na pyzy, puree czy placki ziemniaczane. Najmniej przydatny w sztuce kulinarnej jest typ D, charakteryzujący się dużą mączystością i suchością.

Ziemniaki – wartości odżywcze

Ziemniaki to stosunkowo zdrowe warzywa, choć ich nadmierne spożycie może prowadzić do otyłości – głównie z uwagi na dość dużą zawartość węglowodanów. W ziemniaku znajduje się jednak także dość wyraźna ilość witaminy C oraz witamin z grupy B.

Charakterystycznym elementem ziemniaków jest oczywiście skrobia. Pozytywnie wpływa ona na pracę jelit człowieka, zmniejsza ryzyko kamicy pęcherzyka żółciowego i obniża stężenie cholesterolu. Oprócz tego ziemniaki stanowią ważne źródło wielu składników mineralnych, takich jak magnez, potas, fosfor, wapń, sód, żelazo i cynk.

Pokaż więcej

ziemniaki
21.11.2025 17:26 Pieczone ziemniaki jak z restauracji? To możliwe tylko z frytkownicą Zelmer ZAF6000

Kto nigdy nie złamał diety na rzecz chrupiących, smażonych ziemniaczków, niech pierwszy rzuci… widelcem. Każdy z nas uwielbia przecież ich chrupiący wierzch oraz delikatne, kremowe wnętrze. Z frytkownicą Zelmer możesz przygotowywać je non stop i nigdy Ci się nie znudzą.  

ziemniaki
13.10.2025 10:51 Rolnik z Podkarpacia rozdawał za darmo ziemniaki. Skorzystały tłumy

Zamiast patrzeć, jak tony ziemniaków gniją na polu, gospodarz z Dąbrowicy pod Przemyślem zrobił rzecz niecodzienną: wysypał całe zbiory i zaprosił ludzi, by brali, ile uniosą. Wystarczyły godziny, aby na ściernisku dawnej gorzelni pojawiły się przyczepy, taczki i długie kolejki aut.150 ton ziemniaków czekało na chętnych w Dąbrowicy.Plon sięgnął rekordowych 45 t/ha, a skup oferował 20–30 gr/kg.Akcja ruszyła w sobotę 11 października i przyciągnęła setki mieszkańców.Rolnik wolał oddać bulwy, niż ponosić koszty przechowywania.

mycie garnka
08.10.2025 13:57 Jak doczyścić przypalony garnek i patelnię?

Czarna skorupa po sosie czy brązowe zacieki po jajecznicy nie muszą oznaczać wymiany naczynia. Wystarczy surowy ziemniak i garść soli kuchennej, by skutecznie usunąć przypalenia bez drapania powłoki.Działa na stal, żeliwo i emalię.Bez chemii – skrobia i sól rozmiękczają zwęglenia.Ziemniak to naturalna gąbka i delikatny ścierniwo.Cały proces zajmuje mniej niż 10 minut.

ziemniaki
08.10.2025 05:01 Jak gotować ziemniaki przy cukrzycy? Sposób dla diabetyków

Ziemniaki nie muszą znikać z diety diabetyka – kluczem jest sposób ich przygotowania. Odpowiednia obróbka termiczna i dobrze dobrane dodatki mogą znacząco obniżyć indeks glikemiczny (IG), chroniąc przed gwałtownym wzrostem poziomu cukru we krwi. Zobacz, jak gotować ziemniaki, by były bezpieczne dla osób z cukrzycą.IG ziemniaków może wynosić od 58 do 95 – zależy od sposobu obróbki.Najniższy IG mają ziemniaki gotowane lub pieczone w skórce, potem schłodzone i lekko podgrzane.Skrobia oporna powstaje po całkowitym ostudzeniu bulw – działa jak błonnik, nie podnosi gwałtownie glikemii.Smażone ziemniaki i puree mają najwyższy IG i nie są zalecane diabetykom.Najlepsze połączenie: ziemniaki + białko + błonnik + niewielka ilość tłuszczu = stabilniejszy poziom cukru.

placki ziemniaczne
21.09.2025 15:37 Placki ziemniaczane robię tylko metodą 1:1. Wychodzą idealnie chrupiące

Odkąd odkryłem metodę 1:1, placki ziemniaczane przestały się rozpadać i zyskały złocistą, chrupiącą skorupkę.Wystarczy jedna prosta proporcja, by uzyskać idealne połączenie chrupkości i kremowego wnętrza.Połowę ziemniaków ścierasz na grubych, połowę na drobnych oczkach – to podstawa metody 1:1.Taka masa nie potrzebuje dużo mąki i nie chłonie tłuszczu.Lekko odciśnięta woda pozostawia wilgoć, która scala placki podczas smażenia.Krótkie smażenie na średnim ogniu daje złocistą skórkę i puszysty środek.

ziemniakami
11.09.2025 11:50 Jak przechowywać ziemniaki na zimę? Kiełki się nie pojawią

Przed zimą warto pomyśleć nie tylko o słoikach z ogórkami czy dżemem, ale także o solidnym zapasie ziemniaków. Dobrze przechowane bulwy gwarantują, że purée, kopytka czy babka ziemniaczana będą w zasięgu ręki przez cały sezon mrozów.

haluszki
06.09.2025 07:59 Haluszki z Białowieży królują na stołach. Ich smaku nie da się zapomnieć

Miękkie w środku, złociste na zewnątrz, pachnące ziemniakami i domowym ciepłem – tak smakują haluszki z Puszczy Białowieskiej. Kto raz spróbuje tych tradycyjnych klusek, już zawsze będzie do nich porównywał wszystkie inne.

knedle siostry Anastazji
01.09.2025 15:02 Z przepisu siostry Anastazji na knedle ze śliwkami korzysta cała Polska. Jest kultowy

Knedle ze śliwkami siostry Anastazji to kwintesencja domowej, polskiej kuchni - proste w wykonaniu i niezwykle smaczne, sprawdzają się zarówno jako obiad, jak i deser. Warto je przygotować samodzielnie, szczególnie teraz, gdy sezon na śliwki trwa. Nie potrzebujesz skomplikowanych składników, tylko kilka podstawowych produktów i chwila czasu, aby cieszyć się tym nostalgicznym daniem.

mięciutkie kopytka
28.08.2025 13:49 Kopytka z 3 składników. Wychodzą mięciutkie jak chmurka

Kiedy mam ochotę na coś prostego, a jednocześnie wyjątkowo pysznego, sięgam po sprawdzony przepis na kopytka mięciutkie jak chmurka. Do ich przygotowania wystarczą tylko trzy składniki, które zawsze mam w kuchni. Kopytka zawsze wychodzą delikatne, sprężyste i mięciutkie jak chmurka.

ziemniaki
25.08.2025 11:20 Jedz zamiast ziemniaków. Najlepszy dodatek obiadowy dla seniorów

Dla wielu osób obiad bez ziemniaków to kulinarna niepełność. Jednak dietetycy coraz częściej wskazują na zdrowszą i równie smaczną alternatywę, szczególnie polecaną osobom starszym. To prosty zamiennik, który wspiera zdrowie i dodaje energii.

zapiekane danie
20.08.2025 14:19 Pomysł na pyszny obiad. Wystarczą ziemniaki i mięsny farsz

Kilka ziemniaków, pierś z kurczaka i odrobina sera wystarczą, by przygotować pełnowartościowy, rodzinny obiad bez nadwyrężania budżetu. Chrupiące placki ziemniaczane, wypełnione aromatycznym farszem i zapieczone z serem, gotowe są w niecałe 40 minut.

tradycyjna babka ziemniaczana
05.08.2025 12:19 Babka ziemniaczana z pysznym dodatkiem. Tradycyjny przepis

Kiedy muszę szybko przygotować sycący obiad i nie rujnować przy tym domowego budżetu, wyciągam z szuflady mój przepis na babkę ziemniaczaną. Wystarczy kilogram ziemniaków, garść kiszonej kapusty i słodka marchewka, żeby w niecałą godzinę wyjechało z piekarnika chrupiące, pachnące majerankiem danie. Ten przepis jest w mojej rodzinie od pokoleń.

młode ziemniaki na patelni
18.07.2025 19:20 Strzelczyk pokazał, jak zrobić młode ziemniaki z patelni. To hit na lato

Tomasz Strzelczyk zaprezentował swój sposób na ziemniaki ugotowane na patelni. Wystarczy kilka składników – koper, czosnek i masło – by wydobyć z nich pełnię smaku. Złociste kuleczki są najlepszym sposobem na uczczenie sezonu na świeże polskie warzywa.

ugniatanie ziemniaków
13.07.2025 16:14 Weź wczorajsze ziemniaki i ubij z dodatkami. Ten obiad to coś pysznego

Faszerowane placki z ziemniaczanego ciasta to jeden z ciekawszych sposobów na zagospodarowanie obiadowych resztek. Łatwo można przerobić stare ziemniaki na nową potrawę – rzadko u nas spotykaną, a zarazem bardzo znajomą w smaku.

chrupiące placki
29.06.2025 22:00 Sposób babci na placki ziemniaczane. Są chrupiące i nie ciemnieją

Dlaczego placki ziemniaczane ciemnieją? To pytanie pojawia się na wielu forach internetowych dotyczących gotowania. Potrawa robi się ciemna, pod wpływem kontaktu ziemniaków z tlenem, który jest w powietrzu. To zupełnie naturalny proces, jednak znacząco wpływa na estetykę placków. Na szczęście istnieje prosty sposób, by temu zaradzić. Wystarczy dodać 1 składnik do masy zamiast mąki. Tak robiła moja babcia, a placki były cudownie chrupiące.

kartacze
28.06.2025 22:00 Te kartacze nie mają sobie równych. Przepis mam od babci

Szukasz pomysłu na tani, pyszny obiad? Przygotuj wyśmienite kartacze według przepisu mojej babci. Wystarczy prosty trik, a cepeliny będą najlepsze na świecie. W życiu lepszych nie jadłem.

obiad z młodych ziemniaków
24.06.2025 12:50 Z młodych ziemniaków robię szybki i tani obiad. Moja rodzina go uwielbia

Szukasz pomysłu na szybki, prosty, tani i przede wszystkim smaczny obiad? Postaw na młode ziemniaki. O tej porze roku smakują najlepiej i przygotujesz z nich wiele wyśmienitych dań. Jedno z nich moja rodzina uwielbia najbardziej.

Duża ilość ziemniaków
28.05.2025 07:01 Wzięli pod lupę ziemniaki z Biedronki i Lidla. Wyniki testów laboratoryjnych są jasne

W ostatnim czasie postanowiono zbadać ziemniaki, które na co dzień sprzedawane są w takich sklepach jak Biedronka czy Lidl. Jak przebiegła kontrola i co wykryto w kartoflach. Okazuje się, że w warzywach sprzedawanych w jednych z tych dwóch sklepów wykryto pozostałości jednego pestycydu. 

szare kluski z okrasą
19.05.2025 19:55 To najlepszy przepis na szare kluski. Dostałem go od babci

Szare kluski, pieszczotliwie zwane też szarymi kluchami, to danie leniwych gospodyń, ale też smak najdawniejszych wspomnień i najprostszej kuchni. Oto jak przyrządzić je zgodnie z wielkopolską tradycją.

placki ziemniaczane
09.05.2025 10:19 Posiekaj i wrzuć do masy na placki ziemniaczane. W maju innych nie robię, obłędnie pyszne

Zapomnij o klasycznych plackach ziemniaczanych. Wiosną i latem warto dodać do nich sezonowe warzywo. Danie zyska nowy smak i lekkość. Poznaj przepis, a dowiesz się, o jaki składnik chodzi. 

faszerowane kluski
08.05.2025 14:14 Te kluski przygotowuję, gdy mam mało czasu. Pełne pysznego farszu smakują jak marzenie

Szukasz sposobu na szybki obiad? W takim razie sięgnij po ten przepis. Przygotowane według niego faszerowane kluski z ziemniaków sprawdzą się na tę okazję doskonale. 

młode ziemniaki
25.03.2025 10:40 To najlepsza zupa, jaką ugotujesz z młodych ziemniaków. Smakuje jak marzenie

Szukasz pomysłu na szybki, tani i wyjątkowo smaczny obiad? Zaproś wiosnę do swojej kuchni i ugotuj prostą zupę z młodych ziemniaczków. Z dodatkiem świeżego koperku i zielonego groszku smakuje jak marzenie.

szybki obiad
24.03.2025 16:29 Biorę ziemniaki z wczoraj i łączę z mięsem mielonym. W 2 kwadranse mam obiad na kilka dni

Ta prosta zapiekanka nie tylko pozwala wykorzystać niektóre obiadowe resztki. Co więcej, jest szybkim obiadem na kilka dni. Sprawdzi się więc w wielu sytuacjach, w których gotowanie to luksus, na który nie możemy sobie akurat pozwolić.

kluski śląskie
16.03.2025 08:31 Kluski śląskie robię zgodnie z metodą czwórek. Nie ma opcji, że coś się nie uda

Kluski śląskie, na Śląsku zwane po prostu kluskami, to nie tylko tradycyjne składniki. To także prosta technika, która pomaga zapamiętać właściwe proporcje składników i z łatwością je odmierzyć. Oto jak robią to doświadczone gospodynie.

Ziemniaki rozgniatane szklanką
14.03.2025 18:02 Biorę ugotowane ziemniaki i przyciskam je szklanką. To najlepszy sposób na kolację

Kolacja to bardzo ważny posiłek dnia. Lepiej nie kłaść się spać na przysłowiowego głodniaka. Jednak wiele osób często nie ma pomysłu na ten posiłek i robią coś na szybko. Najważniejsze, żeby było smacznie i zdrowo. Takie jest właśnie danie, na które przepis mamy Wam do zaproponowania. Zaskakujące jest to, że można do niego wykorzystać pozostałe z obiadu ziemniaki.

schab z ziemniakami
12.03.2025 11:12 Ścieram ziemniaki i układam na nich plastry schabu. Mąż co tydzień prosi mnie o ten obiad

Pomysł na szybki obiad? Dzisiejsza propozycja bije na głowę wszystkie inne. Ziemniaki i soczysty schab to doskonałe połączenie. Danie jest tanie, szybkie i tak smaczne, że będziesz robić je częściej. Mąż prosi mnie o ten obiad co tydzień.

żelazne kluski
11.03.2025 22:00 Najprostsze kluski świata były hitem PRL-u. Zrobisz je w banalny sposób

Oto zapomniany przepis na kluski zwane żelaznymi. Wygrzebane z kultowej książki kucharskiej PRL-u, mogą znów cieszyć nasze podniebienia. Są przy tym tak proste, że mogą cieszyć je często i wkrótce od momentu, kiedy poczujemy głód.

boczek na zapiekance
10.03.2025 12:24 Ugnieć ziemniaki i przykryj plastrami boczku. To moja ulubiona zapiekanka

Oto kolejny prosty przepis na zapiekankę. Taka ziemniaczana wersja z boczkiem jest prosta, a jednocześnie intrygujaca w smaku. A dzięki bogatemu nadzieniu stanowi pełny i pyszny posiłek.